Page 119 - SAYI 28
P. 119
Namaz, insanın vasıtasız olarak El-Aziz olan dünyasında insanı fiziki yapısına indirgeyerek be-
Allah’ın huzuruna kabulünü sağlayarak kişiye üs- deni, midesi ve şehveti üzerinden tanımlanmasına
tünlük, şeref, izzet ve ayrıcalık bahşeder. Her gün bir başkaldırıdır. Yıllık ruh bakımı olan bu ayda ne-
beş defa ilahi huzura çıkararak her tarafa dönme lerin orucu bozduğu ile ilgilendiğimiz kadar mümin
potansiyeline sahip olan kalbi Allah’ta sabitler. Dün- kimliğimizi, insani kişiliğimizi nelerin bozduğuyla
yanın farklı bölgelerindeki inananları tek bir kıble- da ilgilenmeliyiz.
ye ve hedefe yönelterek aralarında birlik ve bera- anlamı yoktu. Kur’an’ın bu ayda inmeye başlaması
Cahiliye Dönemi’nde Ramazanın bir değeri ve
berlik ruhu sağlar.
Dr. Öğr. Üyesi kültürfiziğe, oruç diyete, ramazan festivale, ha- «Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğru-
İbadetlerin ruhu ölünce ibadet âdete, namaz bu ayı şereflendirmiştir.
Resul ERTUĞRUL c-umre dinsel turizme ve seyahate, Ramazan nun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri
Bayramı şeker bayramına, Kurban Bayramı da et olarak Kur’an’ın indirildiği aydır. Öyle ise içinizden
bayramına indirgenmiş olur. Şekil dindarlığı da kim bu aya ulaşırsa onu oruçla geçirsin.» (Bakara
insanlarda ahlak üretemez olur. Bu nedenle iba- 2/185).
det-ahlak ilişkisini sürekli canlı tutmalıyız. İş, tica- Ayetten anlaşıldığı gibi Kur’an indiği zamana,
ret, üretim, hayâ vb. alanlarda ahlaki yozlaşmadan mekâna ve şahsa değer katıyor. Bizim aklımıza, bi-
kurtulmak için Kur’an’ı ve sünneti ahkam kaynağı lincimize ve hayatımıza inince de bizim her günü-
olarak okuduğumuz kadar ahlak kaynağı olarak müzü bir ömre bedel kılacaktır. Ramazan geldiği
yeniden okumalıyız. Bedenimizin, irademizin, çev- hâlde onun sebebi hikmeti olan Kur’an hayatımıza
remizin, yeryüzünün, kâinatın ve sahip olduğumuz yansımadıysa Ramazan’a erişememişiz demektir.
her şeyin bize emanet olduğu bilincini yakalamalı- “Ey insanlar! Size Rabbinizden bir öğüt, gönül-
yız. lerdekine bir şifa, müminler için bir hidayet ve
Kuran’da oruç anlamında savm ve sıyâm keli- rahmet gelmiştir. Söyle (onlara), Allah’ın bu lütuf ve
meleri kullanılıp bu kelimeler türevleriyle birlikte rahmetiyle, bu (Kur’an) ile sevinsinler: (sevinsinler
on üç yerde geçmektedir. Savm ve sıyâm, kelime ki,) bu (vahiy) onların toplayıp biriktirdiği her şey-
anlamı itibariyle mide ve ferc şehvetine karşı insa- den çok daha değerlidir!” (Yunus 10/57-58).
nın kendisini tutması anlamına gelmektedir. Savm Ayetten de anlaşıldığı gibi Allah’ın gökten kulla-
Hz. Meryem’in susma orucu adaması ile ilgili olarak rına uzattığı rahmet ipi, onun rahmetinin en büyük
geçer (Bk. Meryem 19/26) ve konuşmaktan kendini eseri ve manevi rızık olan Kur’an, maddi nimetler-
tutmayı ifade eder. Zulümler ve kötülükler insanın den kat kat üstündür. Allah’ın insana tenezzül bu-
kendisini tutamamasından kaynaklanır. Oruç bizi yurarak onunla konuşması en çok sevineceği bir
tutsun diye oruç tutarız. Etkisi bütün seneye ya- lütuftur. O halde böyle bir lütfa mazhar olan mü-
yılsın diye senenin bir ayını ruh bakımına ayırırız. minlerin sabahleyin uyandıklarında ilk yapacakla-
Bu şekilde oruç, dürtülerimizi aklın kontrolü altına rı, o günün sevinçli ve huzurlu geçmesini sağlamak
alma yetimizi kuvvetlendirir, dirençli bir irade gücü için Kur’an’dan birkaç ayet üzerinde düşünerek
ve irade özgürlüğü kazandırır. Oruç tutanlar bütün güne başlamak olmalıdır. Kur’an’ın nüzulünün baş-
azalarına özellikle dijitalleşen dünyada parmakla- ladığı ilk beş ayet o geceyi bin aydan, bir ömürden
rına oruç tutturmalı ve kalp kırmamalıdırlar. daha değerli yaptığı gibi o miktarda ayetin anlaşıldı-
“Ey inananlar, günahlardan sakınıp arınmanız, ğı her gün Kadir Gecesi mesabesinde olacaktır. Bu-
sorumlu ve duyarlı bir mümin olmanız için oruç nun yanında Ramazan’a değer katan, o ayı oruçla
sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kı- geçirmemizi sağlayan ve Allah’ın kendisiyle sevin-
lındı.” (Bakara 2/183). memizi öğütlediği Kur’an, Ramazan Bayramı’nın da
Ayetten anlaşıldığı gibi oruç ibadetinin hikmeti sebebini oluşturmaktadır. O halde Ramazan Bayra-
kişiyi “sorumluluk bilinci” manasına gelen takvaya mı Kur’an bayramıdır, Allah’ın bizimle konuşmaya
ulaştırmasıdır. İnsanın Allah’a, kendine ve bütün başlamasının bayramıdır. Kurban Bayramı da sev-
varlığa karşı sorumlu olduğu şuurunu kazandır- diğimiz şeyleri Allah yoluna kurban ederek Allah’a
masıdır. Korunma kök manasına sahip olan ve yakınlaşmamızın bayramıdır. Her iki bayram da bir
Kur’an’da 200’ü aşkın yerde geçen takva kelimesi ibadetten sonra kutlanmaktadır ve bunlar ahiret-
çoğunlukla ahlakla ilgili bağlamda yer almasına teki gerçek bayramın hazırlığıdır. Binlerce şeyin
rağmen dini kültürümüzde anlam kaymasına uğ- kulu kölesi olmak yerine Allah’a kul olma şeref ve
ramıştır. hürriyetine erenlerin sonsuz özgürlük diyarı olan
Ramazan iç dünyamızda yolculuğa çıkıp hatala- cennette kutlayacakları sonsuz bayramın prova-
rımızı fark edip kendimizi dirilteceğimiz, niyetimi- sıdır. Dünyanın bayramı üç gün ahiretin bayramı
zi sağlamlaştıracağımız, Allah ile olan misakımızı sonsuz olur. Biz ömrümüzü Allah’a adarsak Allah
yenileyeceğimiz ve çocuklarımıza maddeden daha da sonsuz özgürlük diyarı olan cennetinde bizle-
değerli şeylerin olduğunu hissettireceğimiz birey- re sonsuz bayram yaşatacaktır. Cennetin en güzel
den aileye ve daha sonra topluma yansıyan ihya bayramı da bütün güzelliğin kaynağı olan, güzeller
günleridir. güzeline, Yüce Rabbimize yakın olabilmektir.
Ramazan, görselliğin hâkim olduğu günümüz
117