Page 7 - Kalite Bülten Sayı 7

KALİTE

Sayı: 7 / Kasım / 2024
AVRUPA KALİTE YÖNETİM VAKFI (EFQM)
AVRUPA KALİTE YÖNETİM VAKFI (EFQM)
MÜKEMMELLİK MODELİ VE ÖZDEĞERLENDİRME
MÜKEMMELLİK MODELİ VE ÖZDEĞERLENDİRME

Farklı kalite yönetim sistemlerine yer verdiğimiz bültenimizin bu sayısında, sizleri
Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) Mükemmellik Modeli ile Özdeğerlendirme
konusu hakkında bilgilendirmek istedik.
Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM), 1998 yılında Avrupa’nın önde gelen 14 şirketi
tarafından Avrupa’da, “Sürdürülebilir Mükemmelliğin İtici Gücü Olma” misyonu ve
“Avrupa Kuruluşlarının Mükemmelliğe Eriştikleri Bir Dünya Vizyonu” ile kurulmuş,
üyelik sistemine dayanan ve kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.
EFQM Mükemmellik Modeli dokuz kriter üzerine geliştirilmiştir. Dokuz kriterden
beş tanesi sonuçları mümkün kılmayı amaçlayan öncül kriterlerdir. Diğer dört
tanesi ise sonuçlara ilişkin kriterlerdir. Öncül kriterler, örgütün ne yaptığını; sonuç-
lar ise örgütün başarılarını kapsar. Yaptırımı olmayan bu modelde özdeğerlendir-
me; bir kuruluşun faaliyetlerini ve iş sonuçlarını, EFQM Mükemmellik Modeli ile
kıyaslayarak kapsamlı, sistematik ve düzenli olarak gözden geçirmesidir. Özdeğer-
lendirme süreci ile kuruluşlar, kuvvetli yönlerini ve iyileştirmeye açık alanlarını
belirler, iyileştirme faaliyetlerini başlatır ve gelişmeleri sürekli izleyerek planlarını
gözden geçirirler
EFQM Mükemmellik Modeli
ile birlikte çalışmaktadırlar.
Önce Japon firmalarında, daha sonra
da ABD firmalarında Toplam Kalite 1991 yılından itibaren, Avrupa Kalite
Yönetimi’nin (TKY) hızla benimsenerek Örgütü (EOQ), Avrupa Kalite Yönetimi
yayılması ve bu sürecin ödül mekaniz- Vakfı (EFQM) ve Avrupa Komisyonu’nun
malarıyla güçlendirilmesi sonrasında, desteğiyle Avrupa Kalite Ödülü verilme-
Avrupa’daki firmaların ürün maliyetleri ye başlanmıştır. Bu ödülün amacı da,
ve kalitesi açısından kaçınılmaz bir Toplam Kalite Yönetimi konuları ile
gerilemeyle karşı karşıya kalmasıyla yararları hakkında bilgi düzeyini artır-
Avrupa ülkeleri, iş çevreleri ve kuruluş- mak, bilinçlendirmeyi güçlendirmek ve
ları, küresel rekabet yarışında ayakta inanmışlığı yaygınlaştırmaktır. Avrupa
kalabilmek için yerel veya sınırlı gele- Kalite Ödülü kapsamında, kamu sektö-
neksel çözümlerin yeterli olamayacağı- rü ile özel sektörde ve büyük kuruluşlar
nı, dolayısıyla yönetim anlayışlarını ile KOBİ kategorilerinde ayrı ayrı olmak
değiştirmek gerektiğini anlamışlardır. üzere Büyük Ödüller ve Başarı Ödülleri
Bu anlayışı güçlendirmek amacıyla da verilmektedir.
önde gelen 14 Avrupa şirketi birleşerek
Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı’nı (EFQM) Ülkemizde de KalDer (Kalite Derneği),
kurmuşlardır. TÜSİAD ile birlikte 1993 yılından beri
EFQM Mükemmellik Modelini esas alan
EFQM, Avrupa’daki kurum ve kuru- Ulusal Kalite Ödülü’nü vermektedir. Bu
luşlarda sürdürülebilir mükemmelliğin ödüllerin ortaya konulması ile başlayan
yaygınlaştırılmasını desteklemek üzere özdeğerlendirme çalışmaları, Türk
Avrupa’daki benzer Ulusal Kuruluşlarla firmaları arasında bir mükemmellik
işbirliği kavramını geliştirmiştir. Bu yarışını başlatmış, bu yarış 1998’de baş-
ulusal kuruluşlar EFQM Mükemmellik latılan Ulusal Kalite Hareketi ile daha da
Modelinin yaygınlaştırılması için EFQM hızlanmıştır.

5