Page 123 - Sayı 29

Bayburt’tan Hindistan’a

Uzanan Bayburtlu Bir

Virtüözün Hayat Hikâyesi

“Binali Salman’’

Dr. Öğr. Üyesi Zafer EREN

Sanat Tasarım Fakültesi

Türk Halk müziğimizin üflemeli sazlarından olmuştur. Zurna ve
mey ve zurna sazlarını çok iyi icra eden Binali mey sazının genç
Selman, 1931 yılında Bayburt’a bağlı olan eski ismi nesillerce sevilip
Kısanta olan ve şimdiki ismi Demirözü ilçesinde çalınmasına aracı
dünyaya gelmiştir. Babası Kazım Efendi, annesi olmuştur. Büyük
Gülperi Hanımdır. Beşkardeşin en küçüğü olarak usta Binali Selman
dünyaya gelen Binali Selman çok küçük yaşlarda tek bir akortla
müzikle tanışmıştır. Müzikle olan bağını abisi Yaşar çalınan mey sazını
Selman’la usta çırak ilişkisiyle şekillendirmiştir. üç boy (Ana, Orta,
İlerleyen yıllarda ünü çok kısa zamanda bulunduğu Cura) olarak bizlere
bölge sınırlarını aşarak devam etmiştir. Anadolu kazandırmıştır.
coğrafyasında vaz geçilmez bir zurnazen olarak 1958 yılında
parmakla gösterilmiştir. açılan sınavda İstanbul Radyosuna girerek
Binali Selman, gerek halk türküleri gerek yeteneğini tescil ettirmiştir. 1975 yılında da
oyun havalarını büyük bir ustalıkla icra etmiştir. İstanbul Teknik Üniversitesi - Türk Musikisi Devlet
İcrasındaki bu üstün yeteneği ile halkın sevgilisi Konservatuarında Mey öğretim görevlisi olarak
konumuna gelmiştir. Mey ve zurnadaki yüksek çalışmıştır. Ayrıca birçok folklor kurumunda zurna
icra tekniklerini kullanarak bu sazları çalanların ve mey icra etmiştir. Barış Manço, Cem Karaca,
ekolü olmuştur. Özellikle mey sazındaki açışları Okay Temiz vb. gibi birçok ünlü müzik adamıyla
yürekleri dağlamıştır. İcralarındaki yoğun duygu, birlikte olmuştur.10 bini aşkın plak, kaset, film,
kendine özgü tekniği birçok müzisyen tarafından radyo ve televizyon kaydıyla müzik dünyasında yer
beğenilerek örnek alınmıştır. Geleneksel almıştır.
müziğimizin otantik yapısını ve tınısını en iyi şekilde 1980’lerde Hindistan’da düzenlenen yarışmada
yansıtmıştır. Toplumsal alanda kültürel etkileşimini dünyanın en iyi zurna çalan sanatçısı seçilmiştir.
başarı ile temsil etmiştir. 30 farklı ülkede, turnelerde ülkemizi ve müziğimizi
Mey sazının doğu bölgesinin bir sazı olmaktan tanıtmıştır.
çıkaran Binali Selman farklı bölgelerin müziklerini Binali Selman, TRT repertuarına 8 adet türkü
de ustalıkla icra ederek meye ayrı bir kimlik kazandırmıştır.
kazandırdı. Bu icralarda kendine özgü tarzı ve tavrı “Ey Gül Dalı Gül Dalı, Bugün Günlerden Cumadır
ile farkındalıklar yarattı. Türk halk müziğimizin eşsiz Cuma, Bebeğin Beşiği Çamdan, Ankara Postası, Ağır
güzelliklerini, bilgi ve deneyimleriyle harmanlayan Bar, More, Hekkari, Oyun Havası” Mey ve zurnada
büyük bir sanatçımızdır. Türk müziğinin birçok peşrev olmaz sözünü rafa kaldırmıştır. Zurnazen
çalgısına hâkim olması zurna ve meydeki icrasına ve meyzenlerin “ULU KİŞİSİ” diye anılmıştır. Sanatını
güç katmıştır. En basit ezgileri bile duygu seline başarıyla temsil eden Binali Selman’ın çocukları
döndürebilmiştir. Türk halk müziğimizdeki uzun Mahir Selman ve Deniz Selman da babalarının
ve kırık havaların geleneksel yapısına, kendi tavrını açtığı yoldan devam etmektedirler.
büyük bir ustalıkla eklemiştir. Özellikle kendine has 13 Ağustos 1992 yılında kaybettiğimiz büyük
ezgi zenginliğini, birçok türküde yol gösterme diye usta Binali Selman Bayburtlu olduğunu ve
nitelendirdiğimiz açışlarla taçlandırmıştır. Özellikle Bayburtlu olmaktan gurur duyduğunu her zaman
bu açışlarda makam ve usul bilgisi ön plana dile getirmiştir. Kendisine Allah’tan rahmet diliyor
çıkmıştır. Bu sazlara yeni başlayan veya belli bir onun izinde yürümeye devam edeceğimi onun
seviyede olan müzik camiasındaki icracılara örnek memleketinde söz veriyorum…

123