Page 117 - Sayı 29
P. 117
Açık Süt Mü,
Pastörize Süt Mü,
Yoksa Uht Süt Mü?
Arş. Gör. Sara ALTUN GÜVEN Arş. Gör. Dr. Halil İbrahim AKGÜL
Mühendislik Fakültesi Mühendislik Fakültesi
Tüketicinin içme sütü tercihinde 3 farklı korunması gibi konularda pek bilgi sahibi değildir.
seçenek mevcut; açık (çiğ) süt, pastörize süt ve Çiftçilik genellikle atadan öğrenilen usullerle
UHT süt. Birden fazla seçeneğin bulunduğu yerde yapılmaktadır. Açıkça söylemek gerekir ki, para
kıyas yapmak ve en iyisini seçmek oldukça doğal kazanma hırsı ile kötü niyetli hareket eden
bir davranıştır. kişi sayısı da az değildir. Benzer şekilde süt
Ancak kıyas yaparken doğru verilere sahip tüketicilerinin ekseriyeti de süt kalitesi ve kalitenin
olmak son derece önemlidir. Açık süt – ambalajlı korunması gibi konularda pek bilgi sahibi değildir
süt kıyasında oldukça yanlış ve hatalı veriler ve tüketici genelde kulaktan duyma bilgilerle
bulunmakta; uzman olduğunu belirten kimi yetinmekte; bazen de uzman olduğunu belirten
kişiler tarafından yanlış algı ve yönlendirmelerin kişilerin yönlendirmesine tabi olmaktadır.
yapıldığı görülmektedir. 2017 yılında Resmi Gazete’de yayımlanan “Çiğ
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, doğal Sütün Arzına Dair Tebliğ” (2017/20) ile ülkemizde
beslenen ve sağlıklı olan bir hayvanın sütü çok açık sütün satılması yasaklanmıştır. Bu tebliğ
değerlidir ve elbette tercih edilmelidir. Üretilen ile çiğ sütün satışı belirli kurallar ve hükümler
çiğ sütlerin tamamının ise bu özelliklere sahip altına alınmıştır. Bu bağlamda, üretici çiftliğin
hayvanlardan sağıldığını düşünmek oldukça “hastalıktan arî işletmeler için sağlık sertifikası”
iyimser bir düşüncedir. Bununla birlikte, bilindiği sahibi olması, çiğ sütün belirli kalite kriterlerine
üzere süt, ortam sıcaklıklarında hızla kalitesini sahip olması ve ambalaj üzerinde bilgiler içeren
kaybedebilen ve bozulabilen bir gıdadır. Dolayısıyla, etiketin bulunması gibi yasal zorunluluklar
kaliteli süt elde edilse dahi, sağıldıktan sonra soğuk bulunmaktadır. Dolayısıyla, bu kriterleri
koşullarda depolanmalı ve mikroorganizma sağlamayan satıcı yasal olarak suç işlemektedir.
Tasarlanan sistem oldukça makul ve iyi olmasına
rağmen, maalesef 2022 yılı itibari ile hala sistemin
düzgün işlediği söylenemez.
Tüketici almış olduğu açık sütün kalitesi
hakkında yeterince bilgiye, sütün görünüşüne
bakarak kesinlikle sahip olamaz. Çoğu tüketici
için alınan açık sütün kaynatılırken kesilmemesi,
sütün kaliteli olması için yeterlidir. Ancak, süt
kalitesi asitlikten ibaret değildir. Tüketicinin
alınan açık süte bakarak onun antibiyotik veya
aflatoksin içerip içermediği hakkında bilgi
sahibi olması mümkün değildir. Sütte antibiyotik
olduğunu ancak mayalayıpta sütün yoğurt
tutmadığını görünce fark edebilir; bunun da sütte
kontaminasyonundan korunmalıdır ki sahip antibiyotik bulunduğundan kaynaklandığı, çoğu
olduğu kaliteyi kaybetmesin. tüketici tarafından bilinmemektedir.
Ülkemiz çiftçilerinin maalesef büyük bir
çoğunluğu kaliteli süt üretimi, sütte kalitenin
117