Page 110 - Sayı 29
P. 110

Tüketim    kültürü,  Bauman’ın     tabiriyle  da kendini göstermektedir. 21. yüzyılda sanat
             “tüketicinin herhangi bir başka toplumdaki       gittikçe ticarileşerek, üst düzeyde eleştirel ve
             tüketiciden farklı bir birey olduğu” tüketim     estetik boyutlara ulaşmayı amaçlamaktan ziyade,
             toplumunda ortaya çıkar ve kapitalist bir        sponsor ve reklam bulma rekabeti ve arayışı
             sistemin bir parçası olarak yaşamaya devam       içerisine  dahil  olmaktadır.  Küreselleşmenin
             eder. Bu kültür, bireyin iradesi dışında oluşan  getirisi olan internet kullanımının yaygınlaşması,
             birtakım dış etkenler tarafından bireyin aslında  sanat fuarları ve bienaller belki sanatçılara
             hiç ihtiyacının olmadığı tüketim maddelerini satın  daha fazla sayıda insana kendilerini tanıtma
             almasına ve adeta bir tüketim canavarı olmasına  şansı sağlıyor olabilir. Ancak, sanatın daha fazla
             zorlayan bir sistemdir. Aynı zamanda bütün       seyirlik bir olgu veya ticari bir değer olarak
             deneyim, mal ve hizmetlerin ticarileştirilmesi   anlaşılabileceğine  ilişkin  riskler  vardır.  21.
             sürecini de kapsamaktadır.  Bu kültür, ilke olarak  yüzyılda sanat etkinliklerinin önemli bir bölümü,
             mal ve hizmet üretiminin en yoğun olduğu, ama  halkın ilgisini tekrar “tüketme” üzerine çekmeye
             aynı zamanda üyelerinin en başta, üretici değil  çalışan sponsorlar ve reklamların tekeline
             de “tüketici rolünü oynama görevinin emrettiği   girmiştir. İşte “popüler kültür” dediğimiz olgu da
             şekilde biçimlendirildiği” toplumlara atfedilir.  kapitalist mal üretme, pazarlama, dağıtım ve
                 Alışveriş merkezleri tüketicilerin duygularını  tüketim biçimlerine dayanan, tüketim için hazır
             parlak, canlı ve hoş ortamlar sunarak yönetir.   hale gelmiş bir kültürdür.
             Müşterilerin duygularının denetlenmesi alışveriş    Popüler kültür ürünleri, insanlara geçici bir
             merkezinin denetim mekanizmalarından biridir.    haz vererek, kendilerine bağımlı hale getirirler.
             Müşterilere burada kandırılıp kullanılacak bir   İnsanlara geçici bir mutluluk sunarlar çünkü
             nesne gibi davranılır. Sıcaklık, ışıklandırma,   kendileri de süreklilik gösteren bir yapıya
             gösteriler ve mallar üzerinde sıkı bir denetim   sahip değildir. Bu noktada “kullan ve at” pratiği
             uygulanan bu mekânlarda çoğunlukla hiç saat      karşımıza çıkmaktadır. Neredeyse her hafta
             bulunmaz; bakım ve düzenli model yenileme        yenilenen pop şarkı listeleri, saman alevi gibi
             alışveriş merkezlerinin yaşlanmıyormuş gibi      yanıp sönen şarkıcılar, hatta belli bir başarıya
             görünmelerini sağlar. Bu ortamda gözetim         ulaşan bir şarkıcıyı taklit ederek ardından gelen
             kameraları, hırsızlık ve öteki suçlara karşı     başka şarkıcılar buna örnek verilebilir. Popüler
             tetikte olan personelle doludur. Ne var ki yalnızca  kültür insanları sürekli tüketime teşvik eder. Bu
             “kuşkulu” görünenler değil, müşterilerin tamamı  bağlamda hayranları incelemek, kültürel tüketim
             izlenir; gözetleme görevine ayarlı insanlar ve   mekanizmalarını teşhis etmek için uygun bir
             makineler genel olarak görülmez ve anonimdir.    yoldur, çünkü en basit yaklaşım, en meşgul
             Her şey faaliyetlerimiz üzerindeki gözetimi      alıcıları analiz ederek tanımlamaktır.
             maksimuma çıkarmak üzere yapılanmıştır.
                 Kapitalizmin belirleyiciliği sanat alanında
































         110
   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115